ESXi CPU Ready ve vCPU Gerçekleri – Performansı Etkileyen Sessiz Tehlike

???? Giriş

Sanal makinelerle çalışan sistem yöneticilerinin sıklıkla karşılaştığı ama çoğu zaman göz ardı ettiği bir metrik vardır: CPU Ready. Bu blog yazısında ESXi üzerinde çalışan sanal makinelerde vCPU, MHz ve CPU Ready ilişkisinin aslında ne ifade ettiğini ve performansa nasıl etki ettiğini teknik örneklerle anlatacağız.

???? CPU Ready Nedir?

CPU Ready, sanal bir makinenin işlemci (vCPU) kullanmaya hazır olduğu ama fiziksel host tarafından o anda CPU verilmediği zamanı ifade eder.

Yani: "VM çalışmak istiyor ama hostta CPU meşgul, o yüzden sıraya girmiş bekliyor."

Bu süre ne kadar yüksekse, VM o kadar yavaş çalışır ama sistem monitörlerinde bu çoğu zaman görünmez.

???? vCPU ve MHz Gerçeği

VMware ESXi üzerinde her vCPU için genellikle 1000 MHz gibi sembolik bir değer görünür. Ancak bu, gerçek fiziksel CPU frekansı değildir. Örneğin:

• Fiziksel CPU: 2.4 – 2.7 GHz

• 6 vCPU atanmış bir VM → Toplamda 6000 MHz gibi görünür

• Ama bu gerçek performans değil, sadece ESXi scheduler’ın nominal hesaplamasıdır

???? Gerçek Performans Nasıl Ölçülür?

ESXi host üzerinde şu komutla fiziksel çekirdekleri görebiliriz:

esxcli hardware cpu list

Ayrıca, esxtop komutu ile anlık CPU Ready durumlarını görebiliriz:

esxtop

Ardından c tuşuna basarak CPU görünümüne geçin. %RD (Ready) kolonuna bakın:

???? CPU Ready Neden Yükselir?

• Aynı anda çok fazla vCPU kullanımı olan VM çalışıyorsa

• Fiziksel CPU core sayısından fazla vCPU atanmışsa (oversubscription)

• ESXi host yetersiz kaynakta çalışıyorsa

✅ Nasıl Önlenir?

• vCPU sayısını fiziksel core sayısına uygun ayarla

• Kritik VM’lere CPU Reservation yap

• VM ayarlarında Latency Sensitivity: High seç

• Gereksiz VM’leri kapalı tut veya başka host’a taşı

???? Web Sunucusu Senaryosu: Apache + PHP-FPM

Donanım:

• 6 vCPU, 32 GB RAM (ESXi üzerinde)

• Apache (mpm_event) + PHP-FPM yapılandırması

Gerçek Performans:

• 6 vCPU, CPU Ready düşükse: 2000-3000 eşzamanlı işlem taşır

• 3 node ile toplam 6K – 10K arası yük kaldırabilir

• CPU Ready yüksekse: 1000 eşzamanlı işlem bile tıkanma yapar

???? Sonuç

CPU Ready, klasik monitoring araçlarında gözükmeyen ama ESXi üzerinde performansın sessiz düşmanıdır. Sistem yavaşladığında işlemci kullanımı %10 görünüyor olabilir, ama CPU Ready %20 ise → sistem gerçekten CPU alamıyordur.

Bu yüzden sanal makinelerle çalışan herkesin CPU Ready'yi düzenli kontrol etmesi, vCPU sayılarını gerçekçi belirlemesi ve gerektiğinde reservation kullanması gerekir.

???? Hazırlayan: Emrah AK
???? https://eak.llc